‘Verandering begint altijd met nieuwsgierigheid’

Interview #1 over de kracht van veranderen

De kracht om jezelf te vernieuwen zit in ons allemaal. Die hoef je alleen maar te herkennen, aan te boren en door te ontwikkelen. Mensen bepalen de veranderkracht van een organisatie. Maar ook privé kan veranderkracht ervoor zorgen dat je het roer kunt omgooien; uit noodzaak of omdat je je hart volgt. In deze interviewreeks door David Plaut (partner LTP) over ‘de kracht van veranderen’ lees je enkele inspirerende verhalen.

Kim Lanjouw bijt het spits af. Zij en haar man Rob hadden een leuk huis, veel vrienden, een goede baan en geld. En toch ontbrak er iets. David Plaut, partner bij LTP, sprak met Kim over haar verhuizing naar Tenerife in 2015, waar zij een jaar later beviel van haar zoon Tom. Nu hebben zij een trainings- en coachingspraktijk Zenerife via welke ze mensen aanmoedigen hun eigen leven vorm te geven.

LTP heeft de volgende vier elementen van Veranderkracht geïdentificeerd: Growth Mindset, Energie, Veerkracht en Zelfmanagement. Als je terugkijkt op jouw avontuur, welk element heeft dan de grootste invloed gehad?

“Ik geloof dat alle elementen van veranderkracht belangrijk zijn. Maar als ik er één moet kiezen: energie! Een belangrijk onderdeel daarvan is nieuwsgierigheid. Ik denk dat verandering altijd begint met nieuwsgierigheid naar de nieuwe situatie.

Ook onze move naar Tenerife startte ooit met nieuwsgierigheid. We waren er allebei van overtuigd dat TIJD het meest waardevolle is wat we hebben. Omdat het beperkt is; je kunt er niet méér van maken. We wilden kijken of we onze tijd konden gaan invullen met activiteiten die echt pasten bij onze waarden: aandacht besteden aan ons gezin, vrienden en gasten, tijd voor persoonlijke ontwikkeling, gezondheid en ook werk doen waar je voldoening van krijgt.”

“We waren nieuwsgierig of zo’n lifestyle mogelijk zou zijn én of het daadwerkelijk zo fijn zou zijn als dat we dachten.”

Kun je iets meer vertellen over het proces naar deze beslissing toe? Hoe heb je dat gedaan?

“Ik vond de keuze om mijn vaste baan op te zeggen en naar het buitenland te vertrekken best heel eng. Ik gooide veel van wat ik kende overboord (zo leek het) en moest leren vertrouwen op mijn gevoel, dat zei dat dit echt veel voor me zou betekenen.

Het helpt mij altijd enorm om de dingen als experiment te zien en dus niet allerlei grote doelen eraan te hangen. Als ik dat doe, maak ik de stap veel te groot en verstijf ik. Maar zeg ik tegen mezelf dat ik het gewoon ga proberen, ga ervaren hoe het is en daarna wel bepaal wat ik ermee wil… dan blijft de energie erop. En blijven mijn angsten om in beweging te komen weg.

Zo heb ik dat ook gedaan met de keuze voor Tenerife. Juist door het ook praktisch te benaderen: ‘Joh, we proberen het gewoon! Ben ik na een jaar niet gelukkig, dan ga ik toch gewoon weer terug’.

Dat heb ik vervolgens ook tegen mijn omgeving gezegd. We gingen dus niet emigreren, want dat klonk gelijk zo groot. Nee. We gingen kijken hoe het zou zijn om op Tenerife te wonen en werken. Dat gaf me erg veel rust.

Dit ‘experimenteren’ raad ik ook de mensen in mijn omgeving of coachees aan. Ik zie zo vaak dat mensen een keuze, actie of verandering veel te groot maken. Allerlei worst case scenario’s worden bedacht. Heel begrijpelijk, alleen helpt het je niet. Ik denk dat het helpt om het wat speelser te benaderen. Maak het kleiner, speel ermee, experimenteer. Als het dan een succes is, neem je de volgende stap.”

Heb je één specifiek moment waarop je de knoop hebt doorgehakt?

“Ja. Tijdens een sabbatical van 3 maanden waren Rob en ik aan het reizen in Myanmar. Deze reis was een moment van bezinning. Het idee van Tenerife was er al, maar bij mij ontbrak nog de final go. Ik voelde angst voor het onbekende. Zou ik wel gelukkig worden daar? Ging ik wel geld verdienen als freelancer? En wat nou als wij het helemaal niet leuk hebben met z’n tweeën?

Ik zag veel beren op de weg en merkte dat ik daardoor de beslissing aan het uitstellen was. Toen heb ik op een dag de face your fear oefening gedaan uit het boek The 4-hour Workweek van Timothy Ferris. Hierbij moest ik in kaart brengen wat mijn worst case scenario’s waren en de kans inschatten dat dat daadwerkelijk ging gebeuren. En ik moest oplossingen vinden voor mijn toekomstige problemen.

Voor mij was dit verhelderend. Ik zag in dat er niet zoveel te verliezen was. Als ik het nou echt allemaal niet leuk vond, dan kon ik toch gewoon weer terug? Dat gaf voor mij de doorslag. We gingen het gewoon proberen!”

“Mensen zouden het leven speelser moeten bekijken; doe experimenten! Wat heb je te verliezen?”


Welke weerstand heb je ervaren en hoe ben je daarmee omgegaan?

“Dat is toch wel de weerstand in mezelf geweest. Van nature ben ik best voorzichtig. Ik hou van een veilige omgeving en een bepaalde mate van structuur en voorspelbaarheid. Dat is dus best tegenstrijdig met mijn hang naar verandering en avontuur.

Ik heb vaak tijd nodig om over een verandering na te denken; zal niet snel een impulsieve actie doen ie veel teweeg kan brengen. De weerstand die ik voel op verandering in voor mij belangrijke dingen, zoals mijn woonplaats, heeft te maken met angst voor het onbekende. En ook met angst voor het verlies van het oude vertrouwde.

Momenteel zijn wij in het proces om een andere woonplek te zoeken. Waarschijnlijk wel op Tenerife. Hier krijg ik energie van, maar ik voel ook een soort melancholie om het oude achter te laten. Vragen komen op als: Wat nou als ik daar niet gelukkiger ben? Wat als het tegenvalt? Ik moet mezelf dan herinneren aan dat alle grote veranderingen in mijn leven, mij veel opgeleverd hebben. En mocht het niks zijn, dat ik dan altijd weer terug kan naar dit dorp.”

Wanneer slaat al die verandering door in onrust?

“Ik zie het wel om me heen en soms herken ik het ook bij mezelf. De gedachte: Is het gras niet groener aan de andere kant? De constante zoektocht naar geluk. Heb je net een nieuwe baan, vraag je je af of die andere niet toch nóg beter is. Of je woont op een leuke plek, maar bent toch op zoek naar iets nóg mooiers.

Of wat dacht je van het levensmotto YOLO (You Only Live Once) waarin mensen van hot naar her vlinderen. Met de vluchtigheid van tegenwoordig en het grote aanbod, is het ook lastig om niet constant in de verandermodus te zitten.
Maar daardoor slaat de kracht die verandering kan hebben, ook vaak door naar onrust. Key is hierin volgens mij om je richting te weten, je grotere lijn of noem het je purpose. Door regelmatig uit te zoomen en mission statements te maken, maak je het jezelf makkelijker om bepaalde veranderingen wel of juist niet door te zetten.”

“Waar wil je heen op basis van jouw waarden en purpose? Visualiseer jezelf over 5 jaar: hoe ziet jouw leven er dan uit?”


Is veranderingskracht iets wat je kunt ontwikkelen?

“Ja dat denk ik wel. Ik heb zelf gemerkt dat mijn veranderkracht de afgelopen jaren is toegenomen. Deels omdat ik door de veranderingen in mijn leven (soms ook niet door mijzelf in gang gezet, zoals het verliezen van een baan), steeds meer het vertrouwen kreeg dat nieuwe situaties mij dingen gingen opleveren. Zoals een breder wereldbeeld, het leren van nieuwe skills en het ontmoeten van nieuwe mensen.

Maar volgens mij heeft het ook te maken met een bepaalde vorm van zekerheid. Naarmate ik mezelf beter leerde kennen en steeds tevredener en zelfverzekerder werd, heb ik gemerkt dat ik ook meer durf. Ik durf meer te veranderen, andere beslissingen te nemen en te experimenteren. Ik weet ook dat grote veranderingen minder impact op me hebben omdat ik in de kern stevig sta.”

Als je nu terugkijkt. Wat zie jij dan als de belangrijkste lessen?

“Het is belangrijk om genoeg momenten te pakken om uit te zoomen en te reflecteren. Wie wil ik zijn? Wat heb ik te geven? Wat is mijn purpose? Welke waarden zijn voor mij belangrijk? Vervolgens evalueer ik met regelmaat of ik dit ook echt naleef in de meest belangrijke rollen in mijn leven. Zo kan ik eventueel bijstellen en maak ik weer nieuwe plannen. Key is om vertrouwen te hebben in het leven; iets wat toch niet te voorspellen is.”

Foto van David Plaut

David Plaut

David Plaut was partner bij LTP in Groningen, maar heeft in 2022 een nieuwe loopbaanstap gemaakt.

Waar mogen wij het voorbeeldrapport naar toe sturen?