In onze teamsessies gebruiken we het concept psychologische veiligheid vaak als fundament. Het is immers een essentiële voorwaarde om goed samen te werken en met elkaar te groeien. Toch valt er iets op: er bestaan nogal wat misvattingen en práten we er soms niet te veel over? Dit is een gemiste kans, want psychologische veiligheid levert veel op, zowel in resultaten als samenwerking en betrokkenheid.
In hun recente artikel ‘What People Get Wrong About Psychological Safety’ benoemen Edmondson en Kerrissey zes hardnekkige misvattingen die kunnen leiden tot frustratie bij zowel leiders als medewerkers. En ze geven advies over hoe je hiermee om kunt gaan.
"Ironically, talking less about psychological safety and more about the goal and the context and why everyone’s input matters, is the first step in building psychological safety.”
Misvattingen over psychologische veiligheid
- Het betekent dat je altijd aardig voor elkaar moet zijn;
- Het betekent dat je altijd je zin krijgt;
- Het staat gelijk aan baanzekerheid;
- Het gaat ten koste van prestaties;
- Het is een beleidsmaatregel;
- Het moet van bovenaf worden opgelegd.
Waar het wél om draait
Psychologische veiligheid gaat dus juist niet over ‘aardig zijn’ of altijd harmonie. De kern is dat iedereen zich vrij voelt om zich uit te spreken, zichzelf te laten zien en fouten toe te geven. Er is ruimte om te zijn wie je bent, kwaliteiten te benutten én open te zijn over wat je (nog) niet in huis hebt.
Het is een voorwaarde om als team te leren en te groeien. Feedback en aanspreken horen daar onlosmakelijk bij. Je veilig voelen betekent: mét elkaar praten in plaats van óver elkaar. Niet handelen vanuit aannames, maar vanuit openheid en eerlijkheid.
Hoe veilig is jouw team?
Een eenvoudige manier om psychologische veiligheid in je team te toetsen: Wie praat er het meest in meetings? Wie hoor je nauwelijks? Is dat in balans? En waarom niet? Welke inzichten mis je daardoor?
Het draait om een cultuur waarin mensen zich veilig genoeg voelen om zich uit te spreken, fouten te maken en te durven zeggen: “ik weet het niet”. Ook als dat schuurt of spannend is en zij een risico nemen om het te zeggen. Dat vraagt om een continue investering in de onderlinge relaties (elkaar leren kennen) én het versterken van een feedbackcultuur.
Wat doen we bij LTP?
In teamsessies en leiderschapstrajecten helpen we teams bewust te werken aan deze onderstroom. We zorgen dat teamleden elkaar op een andere manier leren kennen: Waar zit ieders kracht? Hoe kun je elkaar versterken? Waar zitten irritaties en allergieën? Is er sprake van onuitgesproken aannames?
We kijken naar teambalans, hoe feedback wordt ontvangen en of mensen zich durven laten zien. Want dát is psychologische veiligheid:
- Je voelt je uitgenodigd én uitgedaagd om te zeggen wat je denkt.
- Je bent niet bang om iets niet te weten of fouten te maken.
- Je ziet feedback als kans om te groeien, niet als aanval.
Een mooie feedback-intro die we aanraden: “Je kunt nóg meer impact maken! Ik gun je om dit verder te ontwikkelen.”
Verder lezen of luisteren?
- Artikel: Psychologische veiligheid voor effectieve teams. Zes praktische tips Psychologische veiligheid is een van de drie pijlers van effectieve teams. Je vindt zes praktische manieren om veiligheid én vertrouwen in je team te vergroten. Lees verder >>
- Video: Ontbijtsessie over psychologische veiligheid, leiderschap en toxisch gedrag. Met Karst Bongers en Marian de Joode. Beluister hier >>
- Artikel: Psychological Safety Comes of Age (2023). Edmondson en Bransby bespreken hoe psychologische veiligheid zich heeft ontwikkeld, wat we geleerd hebben én waar toekomstig onderzoek zich op kan richten. Lees verder >>
Meer weten?
Wil je hiermee met je team aan de slag? Of ben je benieuwd hoe je als leider de juiste context kunt creëren? De adviseurs van LTP denken graag met je mee.
