Psychologische veiligheid is één van de drie essentiële pijlers voor een effectief team. Teamleden moeten er zeker van kunnen zijn dat iedereen met respect en aandacht wordt benaderd. In dit artikel zes praktische manieren om je team meer psychologische veiligheid te bieden en zo ook het vertrouwen te laten groeien!
Psychologische veiligheid
Amy Edmondson definieerde in 1999 psychologische veiligheid als volgt: “de overtuiging dat de werkomgeving veilig genoeg is om een interpersoonlijk risico te nemen.” Het bieden van of het zorgen voor psychologische veiligheid is in de praktijk makkelijker gezegd dan gedaan. Je zou verwachten dat dit gebeurt door een feedbackcultuur te introduceren, maar vaak zijn mensen terughoudend als het gaat om het vragen naar of geven van feedback. Ze ervaren te weinig vertrouwen.
Maar hoe zorg je dan voor meer psychologische veiligheid in je team? Begin met de manier die jou het meest haalbaar lijkt en ga dan verder met de rest. Kleine veranderingen kunnen al veel teweeg brengen en een positieve impact hebben op het team.
1. Sta open voor nieuwsgierigheid en stimuleer het
Als je in je team creativiteit wilt stimuleren en je team wendbaarder wil maken, zodat het beter kan anticiperen op (markt)ontwikkelingen, probeer dan een cultuur te creëren die nieuwsgierigheid stimuleert. Je kunt als team veel efficiënter mogelijke problemen en obstakels uit de weg ruimen, door samen nieuwe oplossingen en mogelijkheden te verkennen. En daardoor voelt iedereen zich meer betrokken bij het team als geheel. Je kunt uiteraard niet alle onzekerheden en kwetsbaarheid van de teamleden wegnemen, maar zij zullen wel eerder vragen durven stellen en gemotiveerder zijn om nieuwe dingen te leren.
2. Geef mensen de ruimte om zich uit te spreken
Als je mensen veel beperkingen oplegt, heeft dat nadelige gevolgen voor hun gevoel van psychologische veiligheid. Het gaat erom dat leidinggevenden upstream-communicatie faciliteren door hun medewerkers in staat te stellen hun ideeën te delen en problemen te benoemen. Door deze uitwisseling kunnen ideeën omgezet worden in concrete aanpakken en oplossingen. Het zijn namelijk vaak de medewerkers die de beste ideeën hebben om de organisatie te verbeteren.
3. Moedig feedback aan
Begin met je teamleden te vragen wat zij het liefst zouden willen met betrekking tot bijvoorbeeld het type feedback, de communicatiestijl, de frequentie van check-ins enzovoort. Dit helpt om de psychologische veiligheid te verhogen, maar betekent ook dat je als leidinggevende moet leren hoe je feedback moet geven en ontvangen.
4. Ga conflicten niet uit de weg
Conflicten zijn interessant omdat ze de psychologische veiligheid van werknemers en de cultuur binnen een organisatie kunnen maken of breken. Het zijn risicovolle, maar ook vaak zeer verhelderende gebeurtenissen tussen mensen, en dus moet je proberen om ‘gezonde conflicten’ te stimuleren. Je hoeft het niet altijd met elkaar eens te zijn. Een harde discussie mag best. Mits iedereen zich aan de spelregels houdt. Een paar belangrijke zijn:
- Wees respectvol naar elkaar.
- Houd je bij de feiten en je gevoel.
- Houd het klein (blaas het niet op, relativeer waar mogelijk, vermijd woorden als ‘altijd’ en ‘nooit’).
- Spreek uit hoe je iets wél zou willen, in plaats van hoe je het niet wilt.
- Neem een time-out als het uit de hand dreigt te lopen.
Een constructieve botsing kan zeker tot verdieping van de samenwerking leiden. In een confrontatie worden vaak dingen gezegd die anders onder tafel blijven en die op de langere termijn ondermijnend kunnen werken in een werkrelatie.
5. Zoek balans in resultaatgericht en mensgericht leidinggeven
Als teamleider heb je te maken met targets en budgetten. Je wilt daarom dat jouw team zo effectief mogelijk werkt. Maar een te resultaatgerichte aansturing betekent ook een toename van de werkdruk binnen het team. Met alle gevolgen van dien. Zoek daarom de balans in resultaat- en mensgerichte aansturing. Teamleden voelen zich dan vrijer om veranderkracht te tonen en hun wendbaarheid te vergroten; van groot belang in de disruptieve omgeving waarin veel organisaties zich bevinden.
6. Wees een rolmodel
Als je wilt dat je teamleden zich geïnspireerd, veilig en vertrouwd voelen, dan is het belangrijk dat je geloofwaardig bent en een rolmodel voor ze bent. Mensen hebben respect voor leidinggevenden die proberen te doen wat goed is, zich aan hun afspraken houden en fouten toegeven. Vertrouwen is dan ook nauw verbonden met psychologische veiligheid.
Samen sterk: de sleutel tot effectieve teams
Psychologische veiligheid is één van de door ons gedefinieerde essentiële pijlers voor een effectief team. In dit artikel lees je verder over onze visie op het bouwen aan en ontwikkelen van high-performance teams. Wil je direct aan de slag met teamontwikkeling en het versterken van de psychologische veiligheid? Maak dan kennis met onze unieke teamaanpakken: datagedreven én mensgericht.
