Enige tijd geleden schreef ik een blog over de medewerker van de toekomst. Competenties worden steeds minder belangrijk, maar wat zijn dan de X-factors? (1) Het vermogen van mensen om in het nu te leven. (2) De vaardigheid om prikkels in het leven te managen. En (3) het lef om tot de kern te komen en onzekerheid te omarmen. De coronacrisis heeft deze drie zaken onder een vergrootglas gelegd.
Omgaan met onzekerheid
Een belangrijke uitdaging betreft momenteel het omgaan met onzekerheid. De meeste mensen krijgen rust van het perspectief van een mogelijke oplossing. Het niet weten van iets, wordt door velen als ongemakkelijk ervaren. Een pandemie, zoals de verspreiding van het coronavirus, is een zogeheten wicked problem. Voor een dergelijk probleem bestaan geen quick fixes. Met als gevolg dat verschillende experts dan ook met verschillende aanpakken komen.
Wicked problems zijn vrij vertaald: ongestructureerde problemen. Voorwaarden om ze op te lossen zijn onvolledig, tegenstrijdig en veranderen continu. Kenmerk is ook dat er veel onderlinge afhankelijkheid is. Een deel van de oplossing voor het ene probleem (ontlasten zorgstelsel door lockdown-maatregelen), zorgt weer voor een ander probleem (lockdown-maatregelen die het land mogelijk naar een recessie brengen).
Onzekerheid verminderen met informatie
Een wicked problem zoals een pandemie, is voor mensen lastig te accepteren en de neiging ontstaat om orde in de chaos te willen scheppen. Onzekerheidsreductie vindt doorgaans plaats door informatie te verwerken en grip op de materie te verkrijgen. Daar ontstaat de tweede uitdaging: het kunnen blijven overzien van een situatie wanneer er sprake is van grote stromen aan informatie, die dikwijls tegenstrijdig zijn.
Op elk moment van de dag zijn er websites te raadplegen met de meest recente statistieken. Nieuwsupdates volgen elkaar in rap tempo op. Neemt het aantal besmettingen van het coronavirus af? Met hoeveel bedden is de ic-capaciteit gegroeid? Hoeveel testen worden er nou uitgevoerd in Nederland? Er is bijna geen ontkomen aan. Het verdrinken in informatie en overspoeld worden, is eerder regel dan uitzondering.
Het niet kunnen accepteren van het nu
Groeiende onzekerheid leidt tot angst en wordt vervolgens leidend in hoe men naar de wereld kijkt. Zwart-wit redenaties zijn vaak makkelijker dan de nuance of zeggen dat je iets niet weet. Het niet kunnen accepteren van het nu, heeft vaak te maken met onderliggende frustratie en angsten.
Wat angst doet met het debat wordt duidelijk als de scherpte op bijvoorbeeld Nu.nl wordt gevolgd, waar iedereen kan reageren op nieuwsartikelen. Waar wetenschap juist groeit van discussie en debat, is op sociale media juist bewustzijnsvernauwing te zien.
Sommige zaken lijken haast niet gezegd te mogen worden. Jort Kelder heeft onlangs op licht provocerende wijze zijn visie gegeven: dat de effecten van het huidige beleid een sterk negatieve invloed hebben op de economie en misschien buitenproportioneel zijn. Drie weken geleden zou een dergelijke mening waarschijnlijk niet geuit worden, maar alleen gedacht.
Fear of Missing Out
Maar los van welke visie iemand heeft, het verschijnsel van Fear Of Missing Out (FOMO) werkt bij veel mensen door. Dwangmatig worden updates gevolgd. Het is wachten op de nieuwe cijfers van het RIVM rond 14:00 uur. En hoeveel disclaimers er ook bij de cijfers staan (vertraging in tellingen etc.), het is de nieuwe werkelijkheid.
De angst om iets te missen, heeft niet alleen te maken met alles willen meemaken op het vlak van geluk. Het gaat ook om een bepaalde informatieverslaving, waar steeds meer mensen mee te maken hebben. De honger naar informatie zou rust kunnen brengen als er een ‘oplossing’ wordt gepresenteerd. Maar bij een wicked problem is dat helaas niet het geval.
Geen FOMO, maar FOMY
In plaats van FOMO pleit ik voor FOMY: Focus On Managing Yourself. Echte veiligheid vind je niet in de buitenwereld, maar bij jezelf. En laat een dergelijke crisis juist uitermate geschikt zijn om hiervoor de tijd te nemen. Een pandemie als deze is een les in nederigheid en bevestigt de illusie van de maakbaarheid. De ware rust is nog steeds mogelijk, maar je moet hem zelf willen zien en niet zoeken buiten jezelf.
Mocht je met je eigen veranderkracht aan de slag willen, dan help ik graag. Voeg me toe op LinkedIn en ik stuur je ons e-book ‘Veranderkracht vergroten’ Je kunt mij ook bereiken via D.Plaut@ltp.nl of 06 – 83 66 23 32.
