Hoe zorg je er als teammanager voor dat je team niet alleen goed samenwerkt, maar ook écht trots is op de eigen prestaties en zichzelf ook zo profileert? Laura van der Beek, teammanager bij de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND), deelt haar ervaring met de teamsessies van LTP. In een openhartig gesprek met Sander Danse, Business Lead Team & Organisatie, vertelt Laura welke impact de teamsessie had op de samenwerking, het vertrouwen en het benutten van elkaars talent.
Brede ervaring binnen de IND
Laura begon haar loopbaan bij de IND als hoor- en beslismedewerker, waar ze jarenlang asielaanvragen beoordeelde en beslissingen nam over verblijfsvergunningen. Haar interesse in procesverbetering en leiderschap bracht haar verder: ze groeide door tot ‘senior’ en later tot ‘teammanager’. In die rol gaf ze leiding aan een team dat zich bezighield met kwaliteitsbewaking en standaardisatie binnen de IND.
Inmiddels staat ze aan het roer van een nieuw samengesteld team binnen de klantgroep Handhaving. Haar ervaring in zowel inhoudelijke als organisatorische vraagstukken maakt haar scherp op teamdynamiek en de impact van effectieve samenwerking.
“In al die jaren bij de IND heb ik gezien hoe belangrijk het is dat een team niet alleen inhoudelijk sterk is, maar ook goed samenwerkt. De manier waarop mensen communiceren, beslissingen nemen en elkaar versterken, maakt uiteindelijk het verschil. Als manager heb ik geleerd dat je niet alleen naar processen moet kijken, maar vooral naar de mensen die het werk doen.”
“Een sterk team ontstaat niet vanzelf. Daar moet je bewust in investeren.”
Investeren in een sterk team
Om teams effectief te laten samenwerken, is het niet alleen belangrijk om aandacht te hebben voor individuele talenten, maar ook voor de dynamiek binnen het team. Laura had hier vanuit haar ervaring al oog voor, maar wilde haar team een extra impuls geven. Via Loopbaan & Talentontwikkeling van O&P Het Rijk werd Laura gekoppeld aan LTP.
Bij de eerste sessie die LTP voor Laura en haar team verzorgde, was er een duidelijke aanleiding: het team had hard gewerkt, maar miste een gedeelde identiteit en zelfvertrouwen in hun kwaliteiten. Laura: “We kregen signalen dat de buitenwereld niet goed wist wat ze van ons konden verwachten, en binnen het team zagen we verschillen in hoe het werk werd aangepakt. Ik zocht naar een manier om niet alleen verbeterpunten te bespreken, maar juist te ontdekken waarin we al sterk waren en hoe we dat nog beter konden benutten.”
Sander vult aan: “Dit is precies waarom teamsessies zo nuttig zijn. Vaak werken teams heel hard, maar is er te weinig tijd om stil te staan bij wie ze als team zijn en hoe ze samenwerken. Een sessie helpt om dat in kaart te brengen en bewust te maken en het teamgevoel te versterken.”
Bij de tweede teamsessie een andere ervaring
“Bij Handhaving is gekozen voor teambuilding in een vroeg stadium van de ontwikkeling van de afdeling. Dat was een andere ervaring, want mijn team zat nog in de opstartfase en was nog volop bezig met kennismaken en het neerzetten van structuren. Daardoor voelde de sessie voor mijn gevoel op dat moment nog wat vroeg. Toch wist ik, doordat ik de sessie al een keer had meegemaakt, hoe waardevol het kon zijn en heb ik gekeken hoe we er op dat moment het meeste uit konden halen.”
Hoe een teamsessie werkt: van individueel inzicht naar teamgroei
Deelnemers aan een teamsessie doorlopen vooraf een compact online assessment om inzicht te krijgen in hun persoonlijkheid, samenwerkingsstijl, voorkeursrollen en gedrag onder druk. Dit vormt de basis voor de teamsessie. Laura: “Wat ik heel krachtig vond, is hoe de sessie startte met focus op het individu. Je leert jezelf en elkaar kennen op een dieper niveau. Dat gaf een stevige basis om daarna naar het team als geheel te kijken.”
“Het begint inderdaad bij zelfinzicht”, bevestigt Sander. “Als mensen begrijpen hoe ze zelf functioneren, kunnen ze ook beter aansluiten bij anderen. De sleutel naar een effectieve samenwerking.”
Na de individuele verkenning verschuift de focus naar de samenwerking binnen het team. De data uit de online assessments worden op teamniveau anoniem gepresenteerd en de teamleden worden uitgenodigd om te reflecteren op hun ‘teamfoto’. Door deze objectieve, datagestuurde benadering worden thema’s snel en diepgaand bespreekbaar gemaakt en onderkend.
Vervolgens wordt verdieping gerealiseerd door interactieve oefeningen. Hoe verhouden de teamleden zich tot elkaar? Welke dynamieken spelen er in het team? Door deze combinatie van individuele reflectie, teamoefeningen en datagedreven inzichten ontstaat een compleet beeld van waar het team staat en waar groeikansen liggen.
“Het mooie is dat je niet alleen ziet hoe je team in elkaar zit, maar ook welke stappen je kunt zetten om als team sterker te worden. De data bevestigt vaak wat je intuïtief aanvoelt, maar laat ook patronen zien die je zelf niet had opgemerkt.”
De belangrijke rol van de teammanager
De rol van de teammanager tijdens de sessie is dubbel. “Je bent deelnemer en krijgt zelf waardevolle inzichten, maar je bent óók leidinggevende en moet met een helikopterview naar het team kunnen kijken.” Dat vraagt om een bewuste houding. Laura vertelt dat een persoonlijk verhaal middels storytelling aan het begin hielp om de juiste sfeer te creëren. “Ik heb bewust een link gelegd tussen mijn eigen ervaringen en het team. Dat maakte de afstand tussen mij en het team kleiner.”
In de oefening met ‘de mat’ (een systemische oefening) nemen deelnemers een plek in die past bij hun voorkeursrol binnen het team. Hierdoor wordt direct gevisualiseerd hoe het team in elkaar zit en wat dat betekent voor de effectiviteit en de samenwerking.
“Tijdens de sessie zag ik hoe belangrijk het was om zowel actief mee te doen als een stap terug te nemen. Je krijgt de kans om uit te zoomen en je team met een andere bril te bekijken. Het was opvallend hoe mensen zich positioneerden en welke patronen zichtbaar werden in de samenwerking. Dat gaf me niet alleen inzicht in de groepsdynamiek tijdens de sessie, maar ook in hoe deze dynamiek doorwerkt in de dagelijkse praktijk.”
Een teamsessie werkt het beste als er voldoende interactie is tussen de deelnemers. In een groot team, zoals bij Laura, kan dit een uitdaging zijn. “Niet iedereen werkt dagelijks samen, en dat zag je terug in de sessie. Er ontstond interactie tussen medewerkers die normaal gesproken niet samenwerkten. Deze teamsessie gaf juist die kansen op nieuwe samenwerking een impuls.”
Impact van de teamsessies: van inzicht naar actie
De teamsessies brachten direct impact teweeg. In Laura’s vorige team hielp het traject om successen beter te benoemen en zichtbaarder te maken. “Ze zagen in dat ze goed werk leverden en leerden dat ook uit te dragen. We werkten niet alleen aan samenwerking, maar ook aan het zelfvertrouwen om te laten zien wat we als team waard zijn.”
Sander vult aan: “Dit soort doorbraken zijn belangrijk. Teams die zichzelf beter begrijpen en hun successen durven vieren, worden zelfverzekerder en effectiever.”
In haar huidige team lag de nadruk juist op inzicht krijgen in elkaars manier van werken en denken. “Mijn team bestaat grotendeels uit juristen, die nauwkeurig willen weten waar ze aan toe zijn. Die analytische en gestructureerde aanpak vraagt een andere vorm van leiderschap dan een creatiever en dynamischer team. Door de sessie werd dat direct zichtbaar, wat mij hielp om mijn communicatiestijl en sturing hierop aan te passen.”
Ook de manier waarop moeilijke gesprekken worden gevoerd, veranderde. “Mijn team behandelt complexe beslisdossiers. Dat vraagt om een balans tussen wetgeving en menselijke impact. Door de sessies zijn we opener gaan praten over beslissingen en werken we bewuster samen.”
“Wat opviel was de kracht van visualisatie. De kleuren en patronen op ‘de mat’ maakten direct inzichtelijk wie welke kwaliteiten had. Dit zorgde voor levendige gesprekken en hielp het team om elkaar beter te begrijpen. Zelfs maanden later werd er nog over nagepraat!”
Borging in de praktijk
Naast het creëren van bewustzijn binnen het team, benadrukt Laura het belang van borging na de sessies. “Je kunt een geweldige trainingsdag hebben, maar als je er niets mee doet, zakt het weg. Daarom zorg ik ervoor dat inzichten structureel terugkomen in onze bilaterale overleggen en teammeetings.”
Ze koppelt de uitkomsten van de sessies aan concrete acties. “Als het team aangeeft behoefte te hebben aan meer informele momenten, laat ik bijvoorbeeld een teamlunch of pubquiz organiseren. Ditzelfde geldt bijvoorbeeld voor de behoefte aan casuïstiekbesprekingen. Kleine interventies zorgen voor blijvende effecten.”
De datagedreven aanpak van de teamsessie ondersteunt Laura niet alleen in haar leiderschap, maar ook in strategische beslissingen. “Als we zien dat bepaalde competenties ondervertegenwoordigd zijn, kunnen we dat meenemen in werving en selectie, of juist extra inzetten op het ontwikkelen van bepaalde vaardigheden binnen het team.”
Laura van der Beek
Huidig: manager Regulier Verblijf en Nederlanderschap bij de Immigratie- en Naturalisatiedienst.
Daarvoor: diverse andere rollen als manager bij de IND en hoor- en beslismedewerker.
Tips voor andere teamleiders
Op de vraag wat zij andere teamleiders zou aanraden, is Laura duidelijk:
- Kies het juiste moment.
Een teamsessie werkt het beste als het team al enigszins gevormd is. Te vroeg in het proces kan het geforceerd voelen. - Doe eerst zelf een teamsessie met het managementteam voordat je het voor je team organiseert.
Dan weet je wat het oplevert en hoe je je team erop voorbereidt. - Gebruik data in je leiderschap.
“Als leidinggevende heb je een andere rol dan de teamleden. Dat moet je goed bewaken. De data uit deze sessies helpt mij die rol objectief te onderbouwen.” - Houd focus.
“Ik ben kritisch op mijn agenda en probeer daarin steeds keuzes te maken die mijn team verder helpen. Daardoor kan ik écht investeren in de medewerkers en hun ontwikkeling.”
Wil jij ook een datagedreven teamsessie?
Wil jij met een datagedreven blik naar je team kijken? Ontdek hoe onze teamsessies jouw organisatie kunnen helpen. Neem gerust contact op voor een vrijblijvend adviesgesprek.
