Teamrollen in de moderne werkwereld: van Belbin naar Persona
Teamrollen zijn al decennia onderwerp van onderzoek en discussie. Traditionele modellen, zoals de negen rollen van Belbin, boden lange tijd houvast om individuele sterktes en zwaktes binnen een team in kaart te brengen. Maar in de snel veranderende en steeds digitalere werkwereld schieten deze modellen tekort. Wat teams nu nodig hebben, is een flexibelere en dynamischere aanpak—waarbij teamleden niet alleen hun eigen rol begrijpen, maar ook snel kunnen schakelen en effectief op elkaar inspelen.
Het Belbin-model: teamrollen in de praktijk en de nadelen
Het Belbin-model onderscheidt rollen binnen een team zoals de Plant (de creatieve probleemoplosser), de Monitor Evaluator (de kritische denker) en de Implementer (de doener). Hoewel dit model best een tijd nuttig is geweest, ligt de kritiek in de stelling dat vaste rolomschrijvingen niet meer goed aansluiten bij de huidige tijd. Kortom, het model is te statisch. In een dynamische (werk)omgeving is het belangrijk om niet vast te zitten in starre rolomschrijvingen, maar open te staan voor wisselende rollen en samenwerkingen.
Ga direct naar: waarom een gebalanceerde rolverdeling in teams zo belangrijk is »
Het Persona-model als modern alternatief voor teamontwikkeling
Het LTP Persona-model biedt een modern perspectief op teamdynamieken. Op basis van gevalideerde persoonlijkheidsvragenlijsten wordt inzicht gegeven in de teamrollen die het best bij iemand passen qua identiteit (persoonlijkheid), maar ook qua ambitie (ontwikkelrichting). In het LTP Persona-model worden de verschillende teamrollen onderling vergeleken. De deelnemer wordt niet tot één rol gereduceerd, het gaat juist om de combinatie van de verschillende rollen. Een lage score op een rol betekent dus niet dat deze rol niet van toepassing is, maar wél dat andere teamrollen sterker van toepassing zijn.
“In plaats van te werken met rigide en vaak statische rollen, biedt het LTP Persona-model inzicht in welke rollen teamleden van nature prefereren én hoe deze bijdragen aan de samenstelling van het team.”
Inzicht in voorkeursrollen én teamrollen die je minder goed liggen
Hieronder zie je de acht Persona teamrollen met een korte omschrijving en een voorbeeldscore. Op de persoon bij wie dit Persona-profiel hoort, zijn de rollen Aanpakker (100%), Ondernemer (74%) en Motivator (58%) het meest van toepassing. De andere teamrollen gaan diegene van nature wat minder goed af.
In dit artikel:
- Het Belbin-model: teamrollen in de praktijk en de nadelen
- Het Persona-model als modern alternatief voor teamontwikkeling
- Inzicht in voorkeursrollen en teamrollen die je minder goed liggen
- Kijk verder: ambities in beeld
- Een solide basis voor succesvol samenwerken
- Daarom is een gebalanceerde rolverdeling in teams zo belangrijk
- Aan de slag met jouw team
Gaat praktisch te werk en handelt op een taakgerichte wijze.
Grijpt kansen. Is gefocust op het behalen van successen.
Weet anderen te enthousiasmeren en in beweging te brengen.
Regelt dat taken worden uitgevoerd.
Zorgt ervoor dat iedereen weet wat diegene te doen staat.
Zorgt voor vernieuwende oplossingen.
Bekijkt zaken vanuit diverse invalshoeken.
Houdt in de gaten dat er zorgvuldig en gedisciplineerd gewerkt wordt.
En dat regels en richtlijnen worden nageleefd.
Richt zich op het eigen maken van specifieke kennis.
Levert daarmee inhoudelijke meerwaarde.
Streeft naar betrokkenheid, harmonie en loyaliteit binnen het team.
Kijk verder: ambities in beeld
Leren begint met zelfinzicht. Daarom kijkt het LTP Persona-model niet alleen naar iemands identiteit en persoonlijkheid (wie ben je en welke teamrollen passen van nature bij je?), maar ook naar iemands ambitie: welke rollen zou je graag verder ontwikkelen? Dit maakt het model krachtiger dan traditionele teamrolmodellen zoals dat van Belbin, die zich vooral richten op wat iemand ‘is’ en minder op wat iemand ‘wil worden’.
“Het Persona-model biedt een dynamischer en toekomstgericht alternatief voor statische teamrolmodellen. Het helpt teams niet alleen om optimaal samen te werken, maar ook om zich continu te ontwikkelen.”
Met het Persona-profiel krijgen medewerkers inzicht in hun voorkeursteamrollen, inclusief bijbehorende sterktes, valkuilen en situaties of gedragingen van anderen die zij vaak als lastig ervaren. Daarnaast laat het Persona-profiel zien welke teamrollen zij ambiëren: Waar ligt de ontwikkelruimte? Welke rollen willen zij sterker inzetten?
Dit inzicht helpt medewerkers om niet alleen effectiever te functioneren in een team, maar ook om bewuste keuzes te maken voor hun ontwikkeling en loopbaan. Het is een waardevolle gespreksstarter: wat betekent het bijvoorbeeld als het verschil tussen persoonlijkheid en ambitie heel groot is? Dit kan een teken van grote ontwikkelbehoefte zijn, maar misschien ook wel op een te grote stretch, met risico op burn-out.
Vragen die je kunt stellen voor meer zelfinzicht én zicht op ontwikkelambities
Kun je momenten of situaties benomen wanneer heb je daar gemak of last van hebt?
Zit er een groot verschil tussen jouw voorkeursrollen bij ‘persoonlijkheid’ en bij ‘ambitie’?
Wat is jouw kracht? Waar/wanneer zou je dat meer kunnen inzetten?
Wat zijn jouw aandachtspunten? Wat kun en wil je daaraan doen?
Inzicht in teamrollen: solide basis voor succesvol samenwerken
Inzicht in de rollen binnen het team zorgt naast individueel inzicht ook voor een solide basis voor succesvol samenwerken. De teamleden weten van zichzelf welke rollen goed bij hen passen en welke minder. En ze weten dit ook van elkaar. Het kan namelijk nog weleens misgaan in de samenwerking tussen personen met verschillende voorkeursrollen.
Veelvoorkomende teamconflicten door onbegrip van teamrollen
Twee simpele voorbeelden:
- Een teamlid dat heel sociaal en vriendelijk is en wil investeren in de relatie (Verbinder), wordt afgekapt door een collega die vooral snel en taakgericht aan de slag wil (Aanpakker).
- Een teamlid dat het project volgens de afspraken wil afronden (Monitor), ergert zich aan de improvisaties en nieuwe ideeën van een collega die denkt dat het op een andere manier beter kan (Innovator).
Hoe rolbewustzijn samenwerking en resultaat versterkt
Wanneer teamleden zich bewust zijn van hun sterke punten, de gebieden waar zij minder effectief zijn en de allergieën die daarbij horen, groeit het onderlinge begrip. Je herkent sneller wanneer je – zeker onder druk – in je eigen valkuil stapt en wat dat betekent voor de samenwerking met anderen. En je weet beter bij wie je terecht kunt voor hulp of advies en hoe jij op jouw beurt een ander kunt ondersteunen. Dit versterkt het team als geheel.
Daarom is een gebalanceerde rolverdeling in teams zo belangrijk
- Meer begrip voor elkaars sterke en minder sterke punten
Door inzicht in elkaars persoonlijkheid en ambities, ontstaat meer respect en wordt het makkelijker om elkaar aan te vullen.
- Optimale benutting van individuele sterktes
Iedereen brengt unieke kwaliteiten mee die bewust ingezet worden voor het teamresultaat.
- Compensatie van individuele verbeterpunten
Waar de één ruimte heeft om te groeien, vult een ander teamlid dit moeiteloos aan.
- Betere samenwerking
Duidelijke rolverdeling voorkomt overlap, zorgt voor structuur en vergroot de efficiëntie.
- Meer creativiteit en innovatie
Verschillende perspectieven leiden tot nieuwe ideeën en doorbreken routine.
- Grotere flexibiliteit
Een complementair team schakelt sneller en past zich soepeler aan veranderingen aan.
- Meer werkplezier en persoonlijke groei
Minder energieverlies door wrijving en volop kansen om van én met elkaar te leren.
“Wanneer teams investeren in zelfkennis en de waarde van diverse perspectieven erkennen, opereren ze energieker, innovatiever en effectiever in een dynamische omgeving.”
Aan de slag met jouw team
Laat jouw team succesvoller samenwerken met behulp van het Persona teamrollen model. Plan een vrijblijvende kennismaking. Vul het contactformulier in en wij nemen snel contact op.
Een effectief team bestaat uit een mix van verschillende rollen en competenties. Een teamrollentest gebaseerd op het traditionele Belbin-model heeft hierbij een waardevolle basis gelegd, maar de moderne werkomgeving vraagt om een flexibelere aanpak. Het LTP Persona model biedt de mogelijkheid om de unieke kwaliteiten van teamleden te benutten én de dynamische interacties binnen een team te optimaliseren.
In de teamaanpakken van LTP is het Persona teamrollen model een belangrijk onderdeel, naast een aantal andere teaminterventies. Je krijgt bijvoorbeeld antwoorden op de volgende vragen: Hoe zijn teamrollen verdeeld? Komen teamleden tot hun recht? Wat is de juiste teamsamenstelling? Zijn er bevorderende of belemmerende teamdynamieken te herkennen? Waar ligt de potentie en het risico?
Sander Danse
Business Lead
Team & Organisatie
Milou Deken
Business Expert
Team & Organisatie
Lees verder over dit thema:
